Հոկտեմբերի 21

Մայրենի 17․10․2024

Դարձվածքներ

65.  Ընդգծված դարձվածքները փոխարինի՛ր հոմանիշ բառերով:

Փարիզից Վարշավա թռչելիս լեհ կինոդերասան Ցիբուլսկին տեսավ, որ կողքի ուղևորը վախեցած նստած է: Նա փորձեց հարևանին խրախուսել:

— Մեր օրերում ինքնաթիռով թռչելը վախենալու չէ,- ասաց,- նույնիսկ ավտոմեքենան ավելի վտանգավոր է: Էս քանի օրը բարեկամներիցս մեկի մեքենայի գլխին ինքնաթիռ ընկավ:

Տրված դարձվածքներն արտահայտի՛ր մեկական բառերով:

Պատի ծեփ դառնալ-վախենալ, պայման կապել-պայմանավորվել, քիթը կախել-նեղանալ, բերանը բաց մնալ-զարմանալ, իրեն պատեպատ տալ-նյարդանանալ:

Տրված արտահայտություններից յուրաքանչյուրով երկու նախադասություն կազմի՛ր՝ մի դեպքում դրանք գործածելով ուղիղ իմաստով, մյուս դեպքում՝ որպես դարձվածք:

Մատը մտցնել բզեզի բույնը, լեզու առնել, մատը կծել, ոսկոր ու կաշի դառնալ, գլուխը յուղել, մատից փուշ հանել, գլխին քար գցել:

Տրված տեքստերը համեմատի՛ր և գրի՛ր բոլոր տարբերությունները:

Ա. Էդիսոնի ծանոթները միշտ զարմանում էին, թե նրա այգու դռնակը բացելիս ինչո՛ւ են այդքան չարչարվում: Մի անգամ բարեկամներից մեկն ասում է.

— Նման հանճարը չէ՞ր կարող մի կատարյալ դռնակ ունենալ:

— Սխալվում ես, դռնակը հանճարեղ է կառուցված,- պատասխանում է գիտնականը:

Բարեկամը զարմանում է.

— Կատակո՞ւմ ես:

— Ո՛չ: Դռան բռնակը միացրել եմ ջրախողովակներին: Առանց չափազանցելու ասեմ, որ ամեն մի մտնող ստիպված քսան լիտր ջուր է լցնում ջրամբարը:

Բ. Էդիսոնի ծանոթները մի գլուխ զարմանում էին, թե նրա այգու դռնակը բաց անելիս ինչո՛ւ են այդքան քրտինք թափում: Օրերից մի օր բարեկամներից մեկն ասում է.

— Էղած-չեղածը դռնակ չէ՞, նման հանճարի ձեռքից չէր գա՞, որ մի տեղը տեղին դռնակ ունենար:

— Աչքիդ է երևում, դռնակը հանճարեղ է կառուցված,- պատասխան է տալիս գիտնականը:

Բարեկամի բերանը բաց է մնում.

— Ձե՞ռ ես առնում:

— Չէ՛: Դռան բռնակը միացրել եմ ջրախողովակներին: Առանց մազը գերան դարձնելու ասեմ, որ ամեն մի ներս մտնող, ուզի թե չուզի, քսան լիտր ջուր է լցնում ջրամբարը:

Փակագծերում տրված դարձվածքներն իրենց հոմանիշների փոխարեն գրի՛ր և համեմատի՛ր տրված և ստացված տեքստերը. դարձվածքներն ի՞նչ փոխեցին:

Օրերից մի օր Նապոլեոնը հյուրասիրում էր իր բժշկին: (Օրերից մի օր)

Երբ բժիշկը հարբել էր, կայսրը հարցրեց.

-Բերանդ ջուր մի՛ առ, բժիշկ, ասա՛, քո ամբողջ կյանքում քանի՞ մարդ էն աշխարհն ես ուղարկել: (Բերանդ ջուր մի՛ առ, էն աշխարհն ես ուղարկել)

Բժիշկը պատասխանեց.

— Երեք հարյուր հազարով Գրողի ծոցն ուղարկել, քան Դուք: (Գրողի ծոցն ուղարկել)

Հոկտեմբերի 16

Գործնական քերականություն

1.Հետևյալ բառերից վերջածանցների օգնությամբ կազմիր նվազական-փաղաքշական նշանակությամբ գոյականներ:
Լիճ-լճակ, առու-առվակ, գիրք-գրգեր, խաղ-խաղեր, որբ-որբուկ, աթոռ-աթոռակա, մարդ-մարդուկ, որդի-որդյակ, մուկ-մկնիկ, էշ-իշուկ, հորթ-հորթուկ, ծեր-ծերուկ, կղզի-կղզյակ, գունդ-գնդակ, աղավնի-աղավնյակ, թիթեռ-թիթեռնիկ, հատոր-հադորյակ, ձուկ-ձկնիկ, աղջիկ-աղջնակ, դուռ-դռնակ, հոգի-հոգյակ, հյուղ-հյուղակ, արտույտ-արտուտիկ, ծով-ծովակ:
2. Բառաշարքում առանձնացրու այն հասարակ անունները, որոնք գործածվում են նաև իբրև հատուկ անուններ: Շարունակիր շարքը:
Երաժիշտ, կորյուն, արծիվ, զինվոր, ռազմիկ, զեյթուն, ամպրոպ, ավետիս, մարտիկ, ձնծաղիկ, շանթ, երամակ, ծաղիկ, աղջամուղջ, նարգիզ, ակն, գալուստ, գոհար, զանգակ, վարդ, բուրաստան, գավառ, գրիչ, համբարձում, այգեստան, գավիթ, կապան, արշալույս, նվեր, հյուսն, քոթոթ, հայրապետ, վարպետ:
3.Ածանցման միջոցով կազմիր որևէ տեղացի, երկրացի անվանող գոյականներ:
Մուշ, Իտալիա, Հայաստան, Արցախ, Իսպանիա, Բելգիա, Նյու Յորք, Էջմիածին, Անի, Մեղրի, Իրան, Բյուզանդիա, Սյունիք, Նոր Նախիջևան, Տավուշ,  Եգիպտոս, Գյումրի, Ջավախք:

Հոկտեմբերի 15

Լիվինգստոն Լարնեդիի «Հոր զղջումը»

Լսի՛ր, տղա՛ս: Ես արտասանում եմ այս բառերը, երբ դու քնած ես. քո փոքրիկ ձեռքը դրված է այտիդ տակ, իսկ շիկահեր գանգուր մազերդ կպել են խոնավ ճակատիդ: Ես ծածուկ մտա քո սենյակ: Մի քանի րոպե առաջ, երբ նստած էի գրադարանում և լրագիր էի կարդում, ինձ վրա թափվեց զղջման ծանր ալիքը: Ես եկել եմ քո մահճակալի մոտ՝ գիտակցելով իմ մեղքը:


Ահա թե ինչի մասին էի մտածում, տղա՛ս. ես քո գլխին թափեցի իմ վատ տրամադրությունը: Ես քեզ կոպտեցի, երբ դպրոց գնալու համար հագնվում էիր, քանի որ դու միայն թաց սրբիչը դեմքիդ քսեցիր: Ես քեզ նկատողություն արեցի կոշիկներդ չմաքրելու համար: Բարկացա, գոռացի քեզ վրա, երբ հագուստներիցդ մեկը հատակին նետեցիր:
Նախաճաշի ժամանակ նույնպես քեզ կշտամբեցի: Դու շրջեցիր թեյի բաժակը: Ագահաբար կուլ էիր տալիս կերակուրը: Արմունկներդ հենել էիր սեղանին: Չափազանց հաստ շերտով կարագ քսեցիր հացին: Իսկ հետո, երբ գնացիր խաղալու, իսկ ես շտապում էի հասնել գնացքին, դու շրջվեցիր, ինձ ձեռքով արեցիր և բացականչեցիր.«Ցտեսությո՛ւն, հայրի՛կ», իսկ ես հոնքերս կիտեցի և պատասխանեցի. «Ուսերդ ուղղի՛ր»:
Այնուհետև օրվա վերջում ամեն ինչ նորից սկսվեց: Տուն վերադառնալիս նկատեցի քեզ, երբ ծնկի իջած գնդիկներով խաղում էիր: Քո գուլպաների վրա անցքեր կային: Ես քեզ նվաստացրի ընկերներիդ մոտ՝ ստիպելով տուն գնալ իմ առջևից…
Հիշո՞ւմ ես, թե դրանից հետո ինչպես մտար գրադարան, որտեղ ես կարդում էի՝ երկչոտ, տխուր: Երբ ես լրագրի վրայից թեթևակի քեզ նայեցի՝ գրգռված, որ ինձ խանգարել են, դու անվճռական կանգ առար դռան մոտ: «Ի՞նչ ես ուզում»,-կոպիտ հարցրի ես:
Դու ոչինչ չպատասխանեցիր, բայց կտրուկ նետվեցիր դեպի ինձ, վզովս ընկար և համբուրեցիր: Քո ձեռքերը սեղմում էին ինձ սիրով, որն Աստված դրել է քո սրտի մեջ, և որը չվերացավ նույնիսկ իմ արհամարհական վերաբերմունքից: Իսկ հետո դու գնացիր՝ քո փոքրիկ տոտիկներով աստիճանները բարձրանալու: Այսպես, ուրեմն, տղա՛ս, դրանից անմիջապես հետո լրագիրը սահեց իմ ձեռքերից, և ինձ համակեց ահավոր, նողկալի սարսափը... Ի՞նչ է արել ինձ սովորությունը: Կշտամբելու, նախատելու սովորությունը… Բայց չէ՞ որ չի կարելի ասել, որ քեզ չէի սիրում, ամբողջ հարցն այն է, որ ես չափազանց շատ բան էի սպասում քո պատանեկությունից և չափում էի քեզ իմ սեփական տարիների չափանիշով: Իսկ քո բնավորության մեջ այնքան առողջ, հրաշալի և անկեղծ բաներ կան: Քո փոքրիկ սիրտը նույնքան մեծ է, որքան արշալույսը հեռավոր բլուրների վրա: Դա արտահայտվեց քո բնազդական պոռթկման մեջ, երբ դու նետվեցիր ինձ համբուրելու՝ մինչև քնելու գնալդ: Այսօր ոչ մի բան այլևս նշանակություն չունի, տղա՛ս: Ես եկել եմ քո մահճակալի մոտ մթության մեջ և ամոթահար ծնկի եմ իջել քո առջև: Դա չնչին քավություն է: Ես գիտեմ, որ դու դրանք չես հասկանա, եթե քեզ ասեմ այդ ամենը, երբ դու արթնանաս: Սակայն վաղը ես իսկական հայր կլինեմ: Ես կդառնամ քո ընկերը…
Վախենում եմ, որ մտովի քո մեջ հասուն տղամարդու եմ տեսել: Բայց հիմա, երբ տեսնում եմ քեզ, տղա՛ս, հոգնած կուչ եկած քո մահճակալում, ես հասկանում եմ, որ դու դեռ երեխա ես: Դեռ երեկ դու մորդ ձեռքերին էիր՝ գլուխդ դրած նրա ուսին: Ես չափազանց շատ բան էի պահանջում, չափազանց շատ»:
Առաջադրանք
Ո՞րն է ստեղծագործության  ասելիքը:
Հայրը պետք է լիներ ավելի համբերատար։

Մեղադրիր կամ արդարացրու հորը:
Ամեն դեպքում նա ծնող է,և մտածում է իր երեխայի մասին։

Բառարանի օգնությամբ գտիր նշված բառերի հոմանիշները:
Արեածագ-արշալույսը,սրտաբաց-անկեղծ,Սքանչելի-հրաշալի,վախենալու-սարսափ,
Զզվելի-նողկալի,Ահարկու-ահավոր,սուր-կտրուկ,մռայլ-տխուր,երկչոտ-ամաչկոտ,
նվաստացնել-ստորացնել,Ագահաբար-անկուշտաբար, կշտամբեցի-բարկացա, կոպտեցի-վիրավորել,գիտակցել-հասկանալ,կարդալ-ընթերցել,ծածուկ-գաղտնի,խոնավ-թաց։

Հոկտեմբերի 14

Գործնական աշխատանք, 6-րդ դասարան

1. Առանձնացրու տրված բառերի բաղադրիչները, ընդգծիր վերջածանցները:
Մայրենի, ամանեղեն, մեղմիկ, ընթերցարան, ընկերաբար, լալկան, թղթե, սրիչ, ծածկոց, իջվածք, ֆրանսուհի, հոսք:
2. Ածանցների օգնությամբ տրված բառերով կազմիր՝
ա. անձ ցույց տվող բառեր -իչ ածանցով
պատմիչ, թարգմանիչ, քննիչ, ուսուցիչ, սրբագրիչ, տպագրիչ
բ. խնամող, որևէ բանով զբաղվող, պաշտոն կատարող անձ ցույց տվող բառեր -պան ածանցով
ուղտապան, դռնապան, ձիապան, այգեպան, պարտիզպան, ջրաղացպան, կառքապան,
գ. տեղի իմաստ արտահայտող բառեր -արան, -ոց, -անոց ածանցներով
ծաղկանոց, դպրանոց, սրճարան, հյուրանոց, գործարան, հիվանդանոց, ճաշարան, դարբնոց, մարզպետարան, վարսավիրանաց
3. -ակ, -իկ,-ուկ ածանցներով և տրված արմատներով կազմիր ածանցավոր բառեր:
Կամրջակ, դռնակ, ձկուկ, աթոռակ, պանրիկ, սևուկ, կղզյակ, մկնիկ, լեզվակ, աղջնակ, մժեղիկ, թզուկ, բնիկ, գառնուկ, խղճուկ, ձորակ, ձիուկ, գետակ, մարդուկ;
4. -ավուն վերջածանցով գունանուններ գրիր:
Կարմրավուն,կապտավուն,դեղնավուն։

Հոկտեմբերի 13

Մայրենի հաշվետվություն

1․ մայրենի
2․Վահան Թոթովենց: Ուղտը
3․Մայրենի
4․Մայրենի
5․Մայրենի
6․Մայրենի
7․Գործնական աշխատանք, 6-րդ դասարան, հոմանիշներ, հականիշներ, 27.09
8․Փոքրիկ  սիրտս  ում  նվիրեմ
9․Վիլյամ Սարոյան «Թե ինչպես է քաղաքի ձեռնածուն հիմարացնում թագավորին, որին թվում էր իրենից խորամանկ մարդ չկա աշխարհում, և ոչ մեկը չի կարող իրեն խաբել» 6-րդ դասարան
10․ՈՒրախ հայոց լեզու
11․Մայրենի
12․Մայրենի

Հոկտեմբերի 8

English 08.10.2024

A) In our country now popular bands Gata Band, Hayat Project, Alternativ .

B)

  1. What is the name of the band?
    Their names Chuck, Kate, Matt, Connor.
    2. How many people are there in the band?
    There are 4 people in the band.
    C) 1. Matt and Chuck both play the guitar in the band. False
    2. Two people in the band are not from Birmingham. False
    3. Chuck is from a city called Coventry. False
    4. All the people in the band are 18. False
    5. Are We Alone? is an old song. False
Հոկտեմբերի 8

մաթեմատիկա08․10․2024

1․ Գտեք տառային արտահայտության արժեքը, եթե a=7 b=5։

ա) 3 * a+5*b
3*7+5*5=46
բ) 10*(a+b) : 3
10*(7+5):3=40

գ) (a-b)*4+a*b
(7-5)*4+7*5=42

դ) (a-7)*8+(b-5)*4
(7-7)*8+(5-5)*4=0

2․ Գտի՛ր տառի թվային արժեքը․

ա) x/4=3/5
5x=12
x=12/5
բ) 19/3=y/18
18*19=3y
342=3y
y=342/3
y=114
գ) 14 : 8=7 : b
14b=56
b=56/14
b=4
դ) 2 : a=7 : 5
10=7a
a=10/7

ե) x : 8=21 : 3
3x=168
x=168/3
x=56
զ) x : 8=19 : 5
5x=152
x=152/5

է) 6/17=x/3
18=17x
x=18/17
ը) 25/7=15/x
25x=105
x=105/25
x=21/5

3. 500 կգ հանքաքարից ստացել են 77 կգ պղինձ։ Ինչքա՞ն պղինձ կստացվի 300 կգ հանքաքարից։

Նշանակենք x

500 * x = 77 * 300

500x=23100
x=23100/500
x=231/5

                                                          Պատ.՝ 231/5

4․ Երկու կաթնամանաերի տարողությունները հարաբերում են, ինչպես 11 ։ 5։ Քանի՞ լիտր կաթ կտեղավորվի առաջին կաթնամանում, եթե երկրորդ կաթնամանի տարողությունը 25 լ է։

Լուծում

11:x=5:25

11×25:5=275:5=55լ
Պատ.՝ 55լ

5․ Երբ ենք ասում, որ x և y մեծությունները ուղիղ համեմատական են։ Բերեք օրինակներ։
Երբ x-ը մեծանում է մի քանի անգամ y- նել մեծանում է մի քանի անգամ:

6․ Երբ ենք ասում, որ x և y մեծությունները հակադարձ համեմատական են։ Բերեք օրինակներ։
Երբ x-ը մեծանում է մի քանի անգամ y-ը չի մեծանում։

7․ Ապրանքի գինը նախ իջեցվել է 15 % -ով, ապա՝ ևս 10 %-ով։ Որքա՞ն է դարձել ապրանքի գինը, եթե սկզբնական գինը եղել է 5000 դրամ։
3825 դրամ։